W miastach buduje się ostatnio coraz więcej pasiek, co pomaga pszczołom powiększyć swoją populację – jednak pszczoła miodna, o którą troszczą się zazwyczaj miejskie inicjatywy, jest według naukowców stosunkowo mało zagrożona. Podczas gdy pszczoły miodne zwiększają swoją populacje, dzikie pszczoły – działające w pojedynkę owady – mają coraz mniejsze szanse, aby zdobyć pożywienie.
Dla dzikich pszczół najbardziej korzystnym wsparciem jest sadzenie łąk miejskich i rezygnacja z koszenia trawników. To proste rozwiązanie, które jest także wartościowe w walce z upałami, z powodu możliwości neutralizacji gorąca i przechowywania wody. Niekoszenie traw powoduje zwiększenie bazy pokarmowej dla dzikich pszczół, a sadzenie kwiatów lub sianie łąk nektaro- i pyłkodajnych dodatkowo ją buduje. Rezygnacja z roślin ozdobnych oznacza również zmniejszenie zapotrzebowania na pestycydy, a rozkładające się elementy naturalne takie jak suche łodygi roślin i martwe drewno są idealną przestrzenią na założenie gniazda. Zagrożeniem są także środki owadobójcze (np. te walczące z komarami). 6 maja 2021 Sąd Najwyższy Unii Europejskiej podtrzymał zakaz ustanowiony w 2013 roku, dotyczący używania trzech środków owadobójczych, które mają szkodliwy wpływ na pszczoły.
Jedna z ciekawych inicjatyw wspierających dzikie pszczoły, WiBee App to aplikacja na smartfony opracowana przez Laboratorium Grattona na Uniwersytecie Wisconsin-Madison. Hodowcy i zainteresowani członków społeczności są zachęcani do korzystania z aplikacji podczas sezonu wegetacyjnego w celu zebrania wysokiej jakości danych na temat liczebności i różnorodności dzikich pszczół na farmach owocowych i warzywnych w Wisconsin, jak również w siedliskach nieuprawnych. To ma pomóc w określeniu specyfiki poszczególnych gospodarstw, dostarczeniu plantatorom lepszych zaleceń dotyczących zarządzania zapylaniem oraz podzielniu się większą ilością informacji na temat różnorodności, liczebności i wartości dzikich pszczół regionie.
Kolejny projekt – Beecology – ma na celu rekrutację naukowców-obywateli z całego regionu do cyfrowego zbierania i przekazywania danych ekologicznych o rodzimych gatunkach zapylaczy za pomocą dostępnej bezpłatnie aplikacji. Projekt powstał z inicjatywy Dr. Roberta J. Gegear’a z UMASS Dartmouth, przy współpracy z National Science Foundation oraz wykładowcami i studentami Worcester Polytechnic Institute. Zespół opracował kilka narzędzi wizualizacyjnych online, które mają pomóc naukowcom, uczniom/nauczycielom, grupom ochrony przyrody i ogółowi społeczeństwa rozpoznać i dalej wykorzystać zebrane dane ekologiczne do poprawy jakości siedlisk rodzimych zapylaczy i ostatecznie do określenia przyczyny spadku liczebności dzikich zapylaczy. Pierwsza faza projektu koncentruje się na interakcji trzmieli z gatunkami roślin, a kolejne fazy dotyczą preferencji trzmieli co do miejsc gniazdowania i zimowania. Projekt będzie również obejmował inne grupy zapylaczy i lokalizacje geograficzne w Ameryce Północnej
Irlandia opracowała zaś Ogólnoirlandzki Plan Zapylaczy (All Ireland Pollinator Plan), który jest realizowany od 2015 roku, a obecnie jest w drugiej fazie projektu przeznaczonej na lata 2021-2025. Jane Stout, profesorka botaniki w Trinity i jedna z głównych osób w projekcie, opracowała wiele dowodów naukowych, które wskazały na niepokojący spadek liczebności irlandzkich zapylaczy, jak również podkreśliły ich wartość ekonomiczną dla kraju. Wiele z tych dowodów ma kluczowe znaczenie dla ukierunkowania polityki, a Irlandia staje się liderem w tej dziedzinie badań. Dzięki Jane Trinity jest także pierwszą instytucją trzeciego stopnia, która miała swój własny plan zapylaczy dla kampusu.
Jedną z odnóg projektu jest Actions for Pollinators (Działania na rzecz zapylaczy), czyli internetowy system mapowania, który umożliwia wszystkim – ogrodnikom, rolnikom, radom, firmom, społecznościom lokalnym i szkołom – rejestrowanie działań, jakie podjęli na rzecz zapylaczy i umieszczanie na mapie miejsc przyjaznych zapylaczom.
Źródło: Wikipedia
Źródła:
WiBee https://pollinators.wisc.edu/wibee/
Beecology Project https://beecology.wpi.edu/website/home
All Ireland Pollinator Plan https://pollinators.biodiversityireland.ie/
The Problem with Honey Bees, Alison McAfee, Scientific American, źródło: https://www.scientificamerican.com/article/the-problem-with-honey-bees/
Dr Jacek Wendzonka. Dzikie pszczoły giną przez miejskie ule, Ewa Konarzewska-Michalak, UAM, źródło: https://uniwersyteckie.pl/nauka/dr-jacek-wendzonka-dzikie-pszczoly-gina-przez-miejskie-ule
EU court upholds ban on insecticides linked to harming bees, Reuters, The Guardian, źródło: https://www.theguardian.com/environment/2021/may/07/eu-court-upholds-ban-on-insecticides-linked-to-harming-bees
WiBee: The Wisconsin Wild Bee App, Pollinators, University of Wisconsin-Madison, źródło: https://pollinators.wisc.edu/wibee/
Beecology App, źródło: https://beecology.wpi.edu/website/home
All-Ireland Pollinator Plan 2015-2020 https://www.biodiversityireland.ie/wordpress/wp-content/uploads/All-Ireland%20Pollinator%20Plan%202015-2020.pdf
Actions for Pollinators, National Biodiversity Data Centre, źródło: https://pollinators.biodiversityireland.ie/
