Bezpieczeństwo ptaków

Weronika Zalewska

Tworzone przy współpracy American Bird Conservancy (ABC) i lokalnych władz, Standardy Budynków Bezpiecznych dla Ptaków wyjaśniają udokumentowane zagrożenia, jakie budowle stanowią dla ptaków. Ponad trzydzieści lat badań dowiodło, że budynki stanowią “biologicznie istotne” ryzyko dla niektórych gatunków ptaków. Roczna śmiertelność ptaków w Ameryce Północnej w wyniku kolizji z oknami może wynosić nawet 1 miliard ptaków rocznie lub 1-5% wszystkich ptaków.

Podczas gdy fakty są porażające, rozwiązania są w zasięgu ręki – większość z tych zgonów jest przewidywalna i można ich uniknąć. Wytyczne wdrożone przez San Francisco, które jako pierwsze miasto w Stanach wprowadziło Standardy Budynków Bezpiecznych dla Ptaków podsumowują sprawdzone środki zaradcze, takie jak osłony okienne, projektowanie oświetlenia i jego działanie. Dokument strategiczny Standardy Budynków Bezpiecznych dla Ptaków proponuje trzytorowe podejście do problemu: ustanowienie wymagań dla najbardziej niebezpiecznych warunków, wykorzystanie edukacyjnej check-list mówiącej o potencjalnych zagrożeniach i dogodnych rozwiązaniach, oraz tworzenie i rozszerzanie dobrowolnych programów zachęcających do stosowania bardziej bezpiecznych dla praktyk, w tym wspieranie dążenia do uzyskania certyfikatów “budynków bezpiecznych dla ptaków” ustanowionych przez inicjatywę.

Informacje udostępnione przez inicjatywę mają rozdziały dotyczące bezpieczniejszych okien, oświetlenia nocnego oraz budowy turbin wiatrowych w środowisku miejskim. “Ochrona i pomoc ptakom jest nie tylko słuszna, ale także korzystna dla gospodarki i przyszłości naszego środowiska. Ptaki są nieocenione jako kontrolerzy szkodników roślin uprawnych, zapylacze roślin i dystrybutorzy nasion” – powiedział Eric Mar, członek Rady Nadzorczej San Francisco, który był sponsorem inicjatywy w SF.

W czerwcu 2013 r. władze miasta Oakland dodały środki bezpieczeństwa dla ptaków do standardowych wymagań dotyczących pozwoleń na budowę. W 2016 roku Richmond, a w 2018 roku Alameda zatwierdziły Standardy Budynków Bezpiecznych dla Ptaków (Alameda także dodała rozporządzenie o nocnym niebie – Dark Skies ordinance).

Także Fundacja Szklane Pułapki zajmuje się działaniem aby liczba szklanych powierzchni w Polsce stała się widoczna również dla ptaków, prowadząc m.in. Ogólnopolski Rejestr Kolizji Ptaków ze Szklanymi Elementami Infrastruktury. Zespół Fundacji tworzy fantastyczna grupa przyrodników, ekolożek, biologów czy ornitolożek, która działa na wielu polach scalających badania i praktykę dotyczącą bezpieczeństwa ptaków w obliczu okien. Jak przywołują członkowie i członkinie fundacji, dane wskazują na to, że śmiertelność ptaków w wyniku kolizji z szybami jest drugim po utracie siedlisk czynnikiem ograniczającym liczebność ptaków. W ramach propagowania wiedzy i działań edukacyjnych, fundacja stworzyła ważną zbiorczą publikację Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków. Rekomendacje dotyczące zabezpieczania szklanych powierzchni przed kolizjami ptaków, która pomaga w tworzeniu infrastruktury prewencyjnej i uświadamia skali problemu. Szklane Pułapki umożliwiają na swojej stronie indywidualne raportowanie zaobserwowanych kolizji, a przede wszystkim zajmują się aktywnym polepszaniem infrastruktury, “kropkując” specjalnym wzorem okna, często znajdujące się w pobliżu rezerwatów, ale nierzadko także w mieście. Naklejki-kropki można nabyć również na stronie fundacji i zainstalować je na oknach domu czy biura na własną rękę.

Wiele prac naukowych autorstwa członków i członkiń Fundacji Szklane Pułapki, które dotyczą tematyki bezpieczeństwa ptaków, jest dostępne na stronie. Wśród tekstów widnieją praktyczne porady interwencyjne, m.in. poradnik Postępowanie z ptakiem – ofiarą kolizji z szybą autorstwa czy Kolizje ptaków z przezroczystymi powierzchniami. Ptasie interwencje praktyczny poradnik autorstwa Ewy Zyś-Gorczyńskiej czy raporty dot. kolizji ptaków z szybami na terenie Polski czy jej poszczególnych regionów.

Źródło: Szklane Pułapki

Źródła:

Standards for Bird-Safe Buildings: https://sfdbi.org/sites/default/files/Documents/Boards_and_Commissions/Green_Building_Subcommitee/Standards_for_Bird_Safe_Buildings_DRAFT_OCT2010.pdf

Szklane Pułapki: https://szklanepulapki.pl/

Miliony ptaków rozbijają się o okna, TVN Meteo, źródło: https://tvn24.pl/tvnmeteo/najnowsze/miliony-ptakow-rozbijaja-sie-o-okna-4882379

Szklane Pułapki – niewidoczne zagrożenie dla ptaków, Aleksandra Kolanek, WrocLife, źródło: https://wroclife.pl/nasze-miasto/wroclawska-przyroda/szklane-pulapki-niewidoczne-zagrozenie-dla-ptakow/

Szklane Pułapki, źródło: https://szklanepulapki.pl/ 

Standards for Bird-Safe Buildings, źródło: https://sfdbi.org/sites/default/files/Documents/Boards_and_Commissions/Green_Building_Subcommitee/Standards_for_Bird_Safe_Buildings_DRAFT_OCT2010.pdf

Alameda Adopts Bird Safety, Iliana Debare, The Gull, źródło: https://goldengateaudubon.org/wp-content/uploads/TheGull_Winter19.pdf

Copyright © Fundacja Puszka